مواد شیمیایی سیگار: سمّ‌هایی در همه لحظه‌ها

دود سیگار شامل بیش از ۷۰۰۰ ماده شیمیایی مختلف است که بسیاری از آن‌ها سمی هستند و حداقل ۷۰ عدد از آن‌ها سرطان‌زا شناخته شده‌اند [American Lung AssociationAmerican Cancer Society]. برخی منابع حتی تعداد مواد خاص مضر را تا ۲۵۰ نوع ذکر کرده‌اند که بسیار نگران‌کننده است [World Health OrganizationScienceDirect].

این ترکیبات خطرناک از سه منبع اصلی ناشی می‌شوند:

• مواد طبیعی موجود در خود برگ تنباکو

• فرآیندهای تولید و نگهداری (مثل خشک‌سازی که باعث ایجاد نیتروزآمین‌ها می‌شود)

• سوختن تنباکو که ترکیباتی مانند فرمالدهید، سرب، بنزن، نیترات‌ها و آکرولئین را تولید می‌کند— بسیاری از آن‌ها در محصولات خطرناک مصرفی دیگر نیز استفاده می‌شوند، اما آن‌ها با هشدار پخش می‌شوند، در حالی که در مورد دود سیگار چنین هشدارهایی داده نمی‌شود [Canada.caHealth],

خطرات سیگار؛ سرطان تنها یکی از عوارض سیگار نیست

سیگار کشیدن یکی از اصلی‌ترین دلایل مرگ‌ومیر قابل پیشگیری در جهان است. بسیاری تصور می‌کنند که بزرگ‌ترین پیامد سیگار تنها سرطان ریه است، اما واقعیت این است که عوارض سیگار بسیار گسترده‌تر بوده و تقریباً همه اعضای بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

سرطان ریه؛ مرگبارترین پیامد سیگار

طبق آمار جهانی، احتمال مرگ مردان سیگاری بر اثر سرطان ریه بیش از ۲۱ برابر افراد غیرسیگاری است. همین عدد به‌تنهایی نشان می‌دهد که چرا سرطان ریه مهم‌ترین قاتل سیگاری‌ها محسوب می‌شود.

بیماری‌های ریوی و تنفسی

علاوه بر سرطان ریه، سیگار باعث بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) می‌شود. این بیماری خطرناک بیش از ۱۰ برابر احتمال مرگ را افزایش می‌دهد و به‌طور مستقیم کیفیت زندگی فرد را کاهش می‌دهد.

سرطان دهان و گلو

تماس مستقیم دود سیگار با دهان و گلو باعث افزایش ۸.۸ برابری خطر سرطان دهان و حلق می‌شود. این سرطان‌ها اغلب بسیار پیش‌رونده و سخت‌درمان هستند.

بیماری‌های قلبی و سکته مغزی

سیگار علاوه بر ریه، قلب و مغز را هم درگیر می‌کند. تحقیقات نشان داده است:

• سکته مغزی: ۳.۱ برابر بیشتر در سیگاری‌ها

• بیماری‌های قلبی ایسکمیک: ۳ برابر بیشتر

• فشار خون و بیماری‌های قلبی – عروقی: تا ۲ برابر بیشتر

سایر بیماری‌ها و سرطان‌ها

سیگار به اندام‌های گوارشی، کبدی و ادراری نیز آسیب می‌زند:

• سرطان مثانه: ۳ برابر بیشتر

• سرطان کلیه و مجاری ادراری: ۲.۵ برابر بیشتر

• سرطان کبد: ۲.۵ برابر بیشتر

• سرطان لوزالمعده و معده: حدود ۲ برابر بیشتر

• دیابت و سل: خطر افزایش‌یافته

• سرطان خون: ۱.۹ برابر بیشتر

چرا ترک سیگار بهترین انتخاب است؟

ویژگی خطرناک سیگار این است که تنها یک عضو بدن را تهدید نمی‌کند؛ بلکه تقریباً همه اندام‌ها از ریه گرفته تا قلب، مغز، معده و کلیه را در معرض خطر قرار می‌دهد.

ترک سیگار می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان ریه و بسیاری از بیماری‌های قلبی و ریوی را به میزان چشمگیری کاهش دهد.

نتیجه‌گیری

اگر به سلامتی خود اهمیت می‌دهید، ترک سیگار بهترین سرمایه‌گذاری برای آینده شماست. خطرات سیگار تنها به سرطان محدود نمی‌شود، بلکه این عادت مرگبار تقریباً تمام بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

📌 داده‌ها: Our World in Data

جدول خطرات سیگار برای سلامتی